Rusya’ya ihracat yapmayı planlayan Türk ihracatçılar için gümrük süreçlerini doğru yönetmek kritik önem taşır. Bu kapsamlı rehber, 2025 yılı güncel mevzuatına göre Rusya’ya ihracatta gerekli belgeler, vergiler ve pratik ipuçlarını içermektedir.
1. Rusya Gümrük Mevzuatına Genel Bakış
1.1. Temel Düzenlemeler
- Gümrük Kanunu (№311-FZ)
- EAEU (Avrasya Ekonomik Birliği) Kuralları
- Özel Yaptırım Uygulamaları (2022-2025)
Önemli Değişiklik (2025): Batılı ülkelerden gelen ürünlere ek kısıtlamalar getirildi.
2. Zorunlu İhracat Belgeleri
2.1. Temel Evraklar
| Belge | Açıklama | Hazırlama Süresi |
|---|---|---|
| Ticari Fatura | Rusça hazırlanmalı, EUR/RUB döviz kuru belirtilmeli | 1 gün |
| EUR1 Belgesi | Tercihli tarife için (Türkiye-Rusya anlaşması) | 2-3 gün |
| Menşe Şahadetnamesi | Ticaret Odası onaylı | 1 gün |
| Paket Listesi | Detaylı ürün açıklamalı | 1 gün |
2.2. Sektörel Özel Belgeler
- Gıda Ürünleri: Veteriner/Sağlık sertifikası (Rosselhoznadzor onaylı)
- Tekstil: Azo boya test raporu
- Makine: GOST-R uygunluk belgesi
3. Gümrük Vergileri ve Ödemeleri
3.1. Temel Vergiler
| Vergi Türü | Oran | Uygulama |
|---|---|---|
| Gümrük Vergisi | %0-20 | Ürün türüne göre (TN VED kodu) |
| KDV | %20 | İthalatın tamamında |
| Özel Tüketim Vergisi | Değişken | Alkol, tütün, otomobil gibi ürünlerde |
Türk ihracatçılar için avantaj: EUR1 belgesiyle gümrük vergisi %0’a düşürülebilir.
3.2. Hesaplama Örneği
Örnek: 50.000 EUR değerinde makine ihracatı
- Gümrük vergisi: %5 (2.500 EUR)
- KDV: %20 (10.500 EUR)
- Toplam maliyet: 13.000 EUR
4. Gümrük Süreci: Adım Adım
- Ön Kontrol: Ürününüzün TN VED kodunu belirleyin
- Belgelerin Hazırlanması: Rusça çevirilerle birlikte
- Gümrük Beyannamesi: Lisanslı gümrük müşaviri aracılığıyla
- Fiziksel Kontrol: Rastgele seçimle (süreyi %30 uzatabilir)
- Ödeme ve Teslim: Vergilerin ödenmesini takip eden 3 iş günü
5. Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümler
| Sorun | Çözüm |
|---|---|
| Belgelerde uyuşmazlık | Profesyonel Rusça tercüme kullanın |
| Ürün kodlaması hatası | Önceden gümrük danışmanına kontrol ettirin |
| Yaptırıma tabi ürünler | Güncel yasaklılar listesini kontrol edin |
6. Pratik İpuçları
✔ Gümrük müşaviriyle çalışın (Ortalama maliyet: sevkiyat başına 500-1.500 USD)
✔ KDV iadesi için gerekli belgeleri saklayın
✔ Alternatif güzergahları planlayın (Karadeniz yerine İran üzerinden)
✔ Rusça etiketleme yapın (Zorunlu olduğunu unutmayın)
7. Başarılı Türk İhracatçılarından Örnekler
✅ Türk gıda firması: Rusça etiketleme ve eksiksiz belgelerle aylık 100 konteyner ihracat
✅ Makine üreticisi: EUR1 belgesiyle %5’lik vergiden muaf tutuldu
✅ Tekstil ihracatçısı: Gümrük müşaviri sayesinde süreyi 3 güne düşürdü
8. 2025’te Beklenen Değişiklikler
- Elektronik belge zorunluluğunun yaygınlaşması
- Türk mallarına yönelik ek kolaylıklar bekleniyor
- Gıda ürünlerinde sertifika süreçlerinin dijitalleşmesi
Sonuç ve Eylem Planı
Rusya’ya sorunsuz ihracat için:
✓ Doğru belgeleri eksiksiz hazırlayın
✓ Profesyonel gümrük danışmanlığı alın
✓ Güncel mevzuatı takip edin