Rusya’da şirket kurmak, geniş pazar imkanları sunmasına rağmen karmaşık yasal süreçleriyle dikkat çekiyor. Bu kapsamlı rehberde, Rusya’da şirket kurmanın tüm aşamalarını ve dikkat edilmesi gereken yasal gereklilikleri detaylı şekilde ele alıyoruz.
1. Şirket Türü Seçimi: Hangi Yapı Sizin İçin Uygun?
Rusya’da yabancı yatırımcılar için en yaygın üç şirket türü bulunuyor:
a) OOO (Obshchestvo s Ogranichennoy Otvetstvennostyu) – Limited Şirket
- En popüler seçenek (yabancıların %85’i bu formu seçer)
- Minimum sermaye: 10.000 RUB (yaklaşık 150$)
- Kurucu sayısı: 1-50 arası
- Avantajlar: Basit kurulum, düşük sermaye, sınırlı sorumluluk
b) AO (Aktsionernoe Obshchestvo) – Anonim Şirket
- Büyük yatırımlar için uygun
- İki tip: Halka açık (PAO) ve kapalı (NAO)
- Minimum sermaye: 100.000 RUB (NAO), 1.000 RUB (PAO)
- Avantajlar: Hisse devri kolay, borsada işlem görme imkanı
c) Temsilcilik (Predstavitelstvo) veya Şube (Filial)
- Ana şirketin faaliyetlerini yürütmek için
- Ticari faaliyette bulunamaz (sadece temsilcilik)
- Avantajlar: Şirket kurmaya gerek yok, daha az yükümlülük
Türk yatırımcılar için tavsiye: Başlangıçta OOO ile başlamak, büyüdükçe AO’ya geçmek en mantıklı stratejidir.
2. Şirket Kurma Adımları: Resmi Süreç
Rusya’da şirket kurma süreci ortalama 4-6 hafta sürer. İşte adım adım süreç:
1. Adım: Ön Hazırlıklar
- Şirket adı seçimi (Rusça olmalı)
- Yasal adres belirleme (kiralık ofis veya sanal adres)
- Faaliyet alanını seçme (OKVED kodları)
2. Adım: Belge Hazırlama
- Kurucu belgeleri (Charter)
- Kuruluş sözleşmesi (2’den fazla kurucu varsa)
- Yabancı şirket belgelerinin noter onaylı tercümesi
3. Adım: Federal Vergi Servisi’ne Kayıt
- Form P11001 doldurma
- Tüm belgelerin sunulması
- 3 iş günü içinde sonuç
4. Adım: Banka Hesabı Açma
- Rusya’da faaliyet gösteren bir banka seçimi
- Şirket yetkililerinin kimlik doğrulaması
- Başlangıç sermayesinin yatırılması
5. Adım: Ek Kayıtlar
- İstatistik servisine kayıt (Rosstat)
- Sosyal fonlara kayıt (PFR, FSS)
- Varsa özel lisansların alınması
3. Yasal Gereklilikler ve Düzenlemeler
a) Sermaye Şartları
- OOO için minimum 10.000 RUB (tamamen ödenmeli)
- Sermayenin en az %50’si kayıt sırasında yatırılmalı
- Kalan kısım için 4 ay süre
b) Vergi Sistemi
- Temel vergiler:
- Kurumlar vergisi: %20 (bazı bölgelerde indirimli)
- KDV: %20 (temel ürünlerde %10)
- Gelir vergisi: %13-15
- Vergi rejimleri:
- Genel sistem
- Basitleştirilmiş sistem (USN – %6 gelir veya %15 kâr)
c) Çalışan İstihdamı
- Yabancı çalışanlar için çalışma izni gereklidir
- Yerel çalışanlar için zorunlu sosyal sigorta
- Asgari ücret: 19.242 RUB (2024 itibarıyla)
d) Muhasebe Zorunlulukları
- Aylık vergi beyannameleri
- Yıllık finansal raporlama
- Tüm belgelerin 5 yıl saklanması zorunluluğu
4. Türk Yatırımcılar İçin Özel Hususlar
- Çifte Vergilendirme Anlaşması: Türk şirketleri avantajlı durumda
- Vize Kolaylıkları: İş vizesi süreçleri nispeten basit
- Kültürel Avantajlar: Türk iş insanlarına karşı olumlu bakış
- Sektörel Fırsatlar: İnşaat, tarım, tekstil ve gıda sektörlerinde talep yüksek
5. Sık Yapılan Hatalar ve Çözüm Önerileri
Hata 1: Yasal adres problemi
✅ Çözüm: Güvenilir bir sanal ofis hizmeti kullanın
Hata 2: Faaliyet kodu seçiminde eksiklik
✅ Çözüm: Ana faaliyetin yanında 4-5 ek OKVED kodu ekleyin
Hata 3: Banka hesabı açmada gecikme
✅ Çözüm: Kayıt sonrası ilk 7 gün içinde hesap açın
Hata 4: Muhasebe süreçlerini hafife alma
✅ Çözüm: Deneyimli bir Rus muhasebeciyle çalışın
6. Maliyetler: Rusya’da Şirket Kurmanın Masrafları
- Temel kayıt ücreti: 4.000 RUB
- Noter masrafları: 5.000-15.000 RUB
- Yasal adres kiralama: Aylık 10.000-50.000 RUB
- Hukuki danışmanlık: 50.000-200.000 RUB
- Toplam başlangıç maliyeti: 100.000-300.000 RUB
Ekonomik bölgelerde bazı masraflar daha düşük olabilir.
7. Başarı İçin Altın Tavsiyeler
- Yerel bir hukuk firmasıyla çalışın – süreçleri hızlandırır
- Rusça bilen personel istihdam edin – iletişim sorunlarını aşar
- Tüm belgeleri Rusça hazırlayın – tercüme hatalarından kaçının
- Yerel ortak bulun – bürokrasiyi kolaylaştırır
- Uzun vadeli düşünün – Rusya’da başarı zaman alır
Sonuç: Hazırlıklı Olan Kazanır
Rusya’da şirket kurmak karmaşık görünse de, doğru rehberlikle bu süreci sorunsuz atlatabilirsiniz. Yasal gereklilikleri eksiksiz yerine getirerek, Rusya’nın sunduğu büyük pazar fırsatlarından yararlanabilirsiniz.
Unutmayın ki Rusya’da şirket kurmak bir maraton koşusudur. Sabırlı, planlı ve profesyonel destek alarak hareket eden Türk yatırımcılar, bu büyük pazarda uzun vadeli başarılar elde edebilir.